«Հետք»-ը գրում է․

«Լուսանկարում երեւացողը շրջակա միջավայրի նախարար Հակոբ Սիմիդյանի քրոջ՝ Արաքսի Սիմիդյանի տունն է Լոս Անջելեսի Նորթ Հոլիվուդ (North Hollywood) թաղամասում: Այս տանն է գրանցված Նիկոլ Փաշինյանի կնոջ ղեկավարած «Իմ քայլը» հիմնադրամի ամերիկյան մասնաճյուղը: Ա. Սիմիդյանը դրա ֆինանսական ղեկավարն է: 2024 թ. մարտին այս նույն հասցեում գրանցվել է First Channel America-ն, որը Հայաստանի հանրային հեռուստաընկերության ամերիկյան դուստր ընկերությունն է: Ա. Սիմիդյանն այստեղ գործադիր ու ֆինանսական ղեկավար է, նաեւ քարտուղար:

Մինչ այս Սիմիդյանը որեւէ կապ չի ունեցել մեդիաոլորտի հետ, փոխարենը, ըստ «Հետքի» աղբյուրի, ջերմ հարաբերություններ ունի Փաշինյանի կնոջ՝ Աննա Հակոբյանի հետ: Բացի դրանից՝ Փաշինյաններն ու Սիմիդյանները հին ծանոթներ են:

Հանրային հեռարձակողի խորհրդի նախագահը, որը նախկինում փոխկապակցված էր Փաշինյանի «Քաղաքացիական պայմանագիր» կուսակցությանը, էթիկական ու շահերի բախման ռիսկեր չի տեսնում այն բանում, որ Հայաստանի հարկատուների գրպանից ֆինանսավորվող Հանրային հեռուստաընկերության ամերիկյան մասնաճյուղի ղեկավարը ՀՀ ներկա իշխանություններին փոխկապակցված անձ է, իսկ մասնաճյուղն էլ գրանցվել է նրա տանը:

Ինչի՞ց սկսվեց այս պատմությունը. Օղլախչյանի բացահայտումն ու Շիրինյանի արձագանքը

Լոս Անջելեսում գործող ARTN հեռուստաընկերության սեփականատեր Ռոբերտ Օղլախչյանը 2019-ի սեպտեմբերին հայտարարեց, որ իր ձեռքի տակ առկա փաստաթղթերի համաձայն՝ 2014 թ. «Հայաստանի հանրային հեռուստաընկերություն» ՓԲԸ-ն առանց մրցույթ հայտարարելու 5 տարով վերահեռարձակման իրավունք է տվել ամերիկյան Panarm, Inc ընկերությանը: Վերջինս հիմնադրվել էր հենց 2014-ին Լոս Անջելեսում (2023-ին տեղափոխվել է Գլենդել): Չնայած դրա ղեկավարը Ստեփան Ներսիսյանն է, ըստ Օղլախչյանի եւ մամուլի հրապարակումների, այն կապ ունի երրորդ նախագահ Սերժ Սարգսյանի փեսայի՝ Միքայել Մինասյանի հետ: Վերահեռարձակման ամսական վարձավճարը 2.500 դոլար էր, տարեկան՝ 30.000 դոլար, իսկ 5 տարվա կտրվածքով՝ 150.000 դոլար:

Ռ. Օղլախչյանն այս բացահայտումն արել էր այն բանից հետո, երբ պարզվել էր, որ Հայաստանի հանրային հեռուստաընկերությունը 2019-ին վերակնքել է Panarm-ի հետ պայմանագիրը եւս 5 տարով՝ մինչեւ 2024 թ.: Նոր պայմանագրով վերահեռարձակման ամսավճարը դարձել էր 4.000 դոլար, տարեկան՝ 48.000, 5 տարվա համար՝ 240.000 դոլար:

Նկատենք, որ թե՛ 2014-ին, թե՛ 2019-ին Panarm-ը իրավունք էր ստացել վերահեռարձակել Հանրային հեռուստաընկերության «Առաջինի միջազգային ալիք» ծրագիրը (արբանյակային):

Հանրային հեռուստառադիոընկերության խորհրդի (ներկայում՝ Հանրային հեռարձակողի խորհրդի) նախագահ Արա Շիրինյանը, որն այդ պաշտոնին նշանակվել է 2019-ի գարնանը, արձագանքելով Ռ. Օղլախչյանի հայտարարությանը, հայտնել էր, որ Panarm-ի հետ պայմանագիրը վերակնքելուց առաջ Հանրային հեռուստաընկերությունն առաջարկ չի ստացել որեւէ ընկերությունից, չնայած ինքը 2019-ի ամռանը մամուլում բազմիցս հայտարարել է վերահեռարձակման նոր պայմանագիր կնքելու ցանկության մասին (Շիրինյանի գլխավորած խորհուրդը «Հայաստանի հանրային հեռուստաընկերություն» եւ «Հայաստանի հանրային ռադիոընկերություն» ՓԲԸ-ների կառավարումն ապահովող եւ հսկողություն իրականացնող մարմինն է):


 
«Վերահեռարձակման իրավունք ստացած ընկերությունը (Panarm-ը - հեղ.), բացի տարեկան 48․000 դոլար վճարից, հոգում է պայմանագրից բխող ծառայության մատուցման բոլոր ծախսերը, այն է՝ ամերիկյան կաբելային ընկերությունների եւ վերգետնյա հեռարձակողների միջոցով «Առաջին ալիքի» հաղորդումների տարածումը, իր աշխատողների վարձատրությունը եւ այլն։ Այդ ծախսերը, որոնք մի քանի անգամ գերազանցում են վերահեռարձակման իրավունքի (լիցենզիայի) համար վճարվող գումարը, Panarm, Inc ընկերությունը փոխհատուցում է՝ «Առաջին ալիքի» ծրագրում գովազդ տեղադրելով եւ կրում է բոլոր ռիսկերը դրանք չփոխհատուցելու պարագայում, ինչը աշխարհում ընդունված պրակտիկա է,- հայտարարել էր Արա Շիրինյանը,- եւ չնայած վերոնշյալ հանգամանքներին՝ հաշվի առնելով հայ հանրության արդեն բորբոքված սպասելիքները՝ Հանրային հեռուստառադիոընկերության խորհուրդը ընդունում է պարոն Օղլախչյանի ժամկետանց առաջարկը եւ պատրաստ է կնքել վերահեռարձակման պայմանագիրը ARTN հեռուստաընկերության հետ 2019 թ. նոյեմբերի 1-ից՝ նույն պայմաններով, ինչ Panarm, Inc ընկերության հետ՝ փոփոխելով միայն լիցենզիայի համար նախատեսված վճարի չափը՝ բարձրացնելով այն տարեկան 48.000-ից մինչեւ 1 մլն դոլար, ինչը 5 տարվա համար կազմում է 5 մլն դոլար, ինչպես եւ խոստացել է պարոն Օղլախչյանը: Հասկանալով առաջարկի բիզնես ռիսկերը՝ Հանրային հեռուստաընկերությունը բանակցելու է Panarm, Inc ընկերության հետ պայմանագրի հնարավոր չեղարկման հետեւանքների շուրջ: Ուստիեւ սպասում ենք Ռոբերտ Օղլախչյանի գրավոր արձագանքին»:

Ա. Շիրինյանը վերջերս «Հետքին» հայտնել է, որ 2019-ի սեպտեմբերին արված այս հրապարակային առաջարկը Ռ. Օղլախչյանի կողմից մինչ օրս գործնական արձագանք չի ստացել, չնայած Հանրային հեռուստաընկերությունը հիմա էլ պատրաստ է նրա հայտարարած պայմաններով վերահեռարձակման իրավունքը տրամադրել ARTN-ին:

Հանրային հեռարձակողի խորհրդի նախագահը մեզ նաեւ փոխանցել է, որ Հանրային հեռուստաընկերությունը պայմանագրեր եւ պայմանավորվածություններ ունի 40-ից ավելի ընկերությունների հետ, որոնք անվճար վերահեռարձակում են իրականացնում աշխարհի տարբեր երկրներում: Ըստ Շիրինյանի՝ ամերիկյան Verizon Communications ընկերությունն է, որ իրականացնում է վճարովի վերահեռարձակում. վճարը ձեւավորվում է ըստ բաժանորդների թվի, հետեւաբար գումարը տատանվում է: 

2021-ի հունիսից Հանրային հեռուստաընկերությունը Երեւանում սկսեց հեռարձակել «Առաջինի լրատվական ալիք» ծրագիրը: Նույն տարվա հուլիսի 1-ին ընկերությունը տեղեկացրեց, որ հայտարարում է բաց մրցույթ՝ ԱՄՆ տարածքում «Առաջինի լրատվական ալիքի» վերահեռարձակման համար։ «Մրցույթի նպատակն է ձեռք բերել հուսալի գործընկեր եւ գրավիչ առաջարկ՝ ԱՄՆ-ում բնակվող մեր հայրենակիցներին «Առաջինի լրատվական ալիքը» հասանելի եւ մատչելի դարձնելու համար»,- ասվում էր Հանրայինի հայտարարության մեջ։ 

«Հետքն» Արա Շիրինյանից տեղեկացել է, որ այս մրցույթով հետաքրքրվողներ չեն եղել: 

Ի վերջո, Հանրային հեռուստաընկերությունը որոշեց մասնաճյուղ հիմնել ԱՄՆ-ում՝ այդ երկրում ինքնուրույն հեռարձակում իրականացնելու համար:

Հիմա արդեն Հանրայինն է վճարում Panarm-ին

Հանրայինի ամերիկյան դուստրը՝ First Channel America-ն (թարգմանաբար՝ «Առաջին ալիք Ամերիկա»), պետական գրանցում է ստացել այս տարվա մարտի 27-ին:

Այդ փաստով պայմանավորված՝ «Հայաստանի հանրային հեռուստաընկերություն» ՓԲԸ-ն ապրիլին լուծել է Panarm-ի հետ 2019-ին վերակնքված պայմանագիրը, որի ժամկետը լրանալու էր գալիք նոյեմբերին: Սակայն դրանով Հանրայինի ու Միքայել Մինասյանի անվան հետ կապվող Panarm-ի հարաբերությունները չեն խզվել: 

Հանրային հեռուստաընկերությունը հայտարարել է, որ First Channel America-ն հեռարձակվելու է մեծ սփռում ունեցող ամերիկյան Spectrum ցանցում: Այս ապրանքանիշը պատկանում է Charter Communications, Inc. կորպորացիային: 

Ներկայացնում ենք գործարքի վերաբերյալ Հանրային հեռարձակողի խորհրդի նախագահ Արա Շիրինյանին ուղղված մեր հարցերն ու պատասխանները:

-Հայտնի է, որ First Channel America-ն հեռաձակվելու է ամերիկյան Spectrum ցանցում: Սա կաբելայի՞ն, թե՞ այլ տիպի ցանց է: 

-Սա Կալիֆոռնիայի տարածքում եւ հատկապես հայ համայնքի շրջանում ամենալայն տարածում ունեցող կաբելային ցանցն է, որով սփռվում են տեղական հայկական հիմնական ալիքները:

-Charter Communications, Inc.-ի հետ պայմանագիր է կնքել First Channel America-ն, թե՞ Հայաստանի հանրային հեռուստաընկերությունը: 

-Քանի որ հեռարձակման բոլոր սլոթները զբաղված էին, Հանրային հեռուստաընկերությունը Panarm, Inc-ի հետ կնքել է պայմանագիր եւ նույն գնով վերավարձակալել Panarm, Inc-ին պատկանող հեռարձակման այն սլոթը, որով նախկինում ցուցադրվում էր «Արմենիա» հեռուստաընկերության ծրագիրը: Պայմանագիրը կնքվել է նույն գնով, որով Panarm, Inc-ը վարձակալում է այդ սլոթը Charter Communications, Inc.-ից: 

-Հեռարձակման համար հայկական կո՞ղմն է վճարում Charter Communications-ին, թե՞ հակառակը: 

-Charter Communications, Inc.-ին վճարում է Panarm, Inc-ը, իսկ վերջինիս՝ Հանրային հեռուստաընկերությունը:

-Որքա՞ն է հեռարձակման տարեկան վճարը:

-Հեռարձակման ամսական վճարը 25.000 դոլար է, տարեկան կազմում է 300.000 դոլար:

First Channel America-ն՝ ՔՊ-ին փոխկապակցված անձի տանը

Արաքսի Սիմիդյանի տունը

Արա Շիրինյանի տեղեկացմամբ՝ First Channel America-ի միակ հիմնադիրը «Հայաստանի հանրային հեռուստաընկերություն» ՓԲԸ-ն է: 

Պաշտոնական փաստաթղթերի համաձայն՝ ամերիկյան ընկերությունը գրանցողը (incorporator) եղել է Արաքսի Սիմիդյանը, որը ՀՀ շրջակա միջավայրի նախարար, ՔՊ-ական Հակոբ Սիմիդյանի քույրն է: Ավելին՝ Սիմիդյանն ընկերությունը գրանցել է իր առանձնատան հասցեում (8241 Babcock Avenue, North Hollywood): Տան սեփականատերերն են նա եւ Արտեմ Առաքելյանը (տես ստորեւ):

Նույն հասցեում է «տնավորվել» նաեւ Նիկոլ Փաշինյանի կնոջ՝ Աննա Հակոբյանի հիմնադրած ու ղեկավարած «Իմ քայլը» բարեգործական հիմնադրամի ամերիկյան մասնաճյուղը՝ My Step Foundation Inc.-ը: Վերջինս ստեղծվել է 2019-ի փետրվարին ու նախապես գրանցված էր Բեվերլի Հիլզում (Beverly Hills), սակայն ավելի ուշ տեղափոխվել է Ա. Սիմիդյանի տուն: 

Եթե Սիմիդյանը First Channel America-ի գործադիր (CEO, chief executive officer) ու ֆինանսական (CFO, chief financial officer) ղեկավարն է, ինչպես նաեւ քարտուղարը (secretary), ապա My Step Foundation-ում զբաղեցնում է ֆինանսական ղեկավարի պաշտոնը:

Հանրային հեռարձակողի խորհրդի նախագահ Ա. Շիրինյանն ասում է, որ First Channel America-ի հիմնադիր «Հայաստանի հանրային հեռուստաընկերություն» ՓԲԸ-ն այստեղ որեւէ ռիսկային բան չի տեսնում: 

-First Channel America-ն գրանցված է Արաքսի Սիմիդյանի առանձնատանը: Սիմիդյանը ՇՄ նախարար Հակոբ Սիմիդյանի քույրն է, ինչպես նաեւ ԱՄՆ-ում գրանցված «Իմ քայլը» հիմնադրամի ֆինանսական ղեկավարը: Այս հիմնադրամը եւս գրանցված է Ա. Սիմիդյանի ամերիկյան տանը: Ձեր կարծիքով՝ արդյոք էթիկապես ճիշտ է, որ հանրային եւ համայնքային շահը սպասարկելու կոչված լրատվամիջոցի ղեկավարը լինի ՀՀ իշխող կուսակցությանը փոխկապակցված անձ, իսկ ընկերությունը գրանցված լինի այդ անձի տանը, որտեղ որ գրանցված է նաեւ ՀՀ իշխող կուսակցությանն առնչվող հիմնադրամը:

-Մինչեւ ընկերության գործունեության ամբողջական մեկնարկը ԱՄՆ օրենսդրությամբ հարկավոր է, որ ընկերությունը գրանցվի որեւէ հասցեում: Այդ իսկ պատճառով First Channel America-ն ժամանակավորապես գրանցված է տվյալ հասցեում: 

Շիրինյանը չի հստակեցրել, թե որքան է այդ «ժամանակավորապես»-ը, եւ երբ է նախատեսվում Հանրայինի ամերիկյան տարբերակի ամբողջական մեկնարկը, եթե դրա հիմնադրումից անցել է արդեն 5 ամիս: 

-Վերոնշյալ պայմաններում արդյոք ռիսկեր չեք տեսնում First Channel America-ի անաչառության եւ ապակուսակցական չլինելու վերաբերյալ: Արդյոք առկա չէ շահերի բախում Ա. Սիմիդյանի՝ լրատվամիջոցի ղեկավար եւ ՀՀ իշխող կուսակցությանը փոխկապակցված անձ լինելու մասով:

-Ռիսկեր եւ շահերի բախում չենք տեսնում, քանի որ «Առաջին ալիք Ամերիկա» տեսալսողական ծրագրի հաղորդացանցը Հանրային հեռուստաընկերության գործադիր տնօրենի ներկայացմամբ հաստատվում է Հանրային հեռարձակողի խորհրդի կողմից:

-Ինչու՞ First Channel America-ի հիմնադիրը չի խուսափել շահերի հավանական բախում ստեղծելու իրավիճակից:

-Հիմնադիրը մշտապես ուշադրություն է դարձնում նմանատիպ հարցերին, եւ այս դեպքում շահերի ենթադրյալ բախման ռիսկեր չի տեսնում: 

Արաքսի Սիմիդյան

Շիրինյանի տրամաբանությամբ ստացվում է, որ նորմալ եւ էթիկապես ճիշտ կլիներ, եթե, օրինակ, «Հայաստանի հանրային հեռուստաընկերություն» ՓԲԸ-ն գրանցվեր, ասենք, Նիկոլ Փաշինյանի տանը կամ նրա ընտանիքին պատկանող «Հայկական ժամանակ» օրաթերթի խմբագրության կամ Երեւանում գրանցված «Իմ քայլը» հիմնադրամի հասցեում, իսկ հեռուստաընկերության տնօրենն էլ լիներ ՔՊ-ականներից մեկի հարազատը: 

Եթե Հանրայինը լիներ ՔՊ-ի կուսակցական մեդիան, կարելի էր եւ ընկալել այն, ինչ արվել է First Channel America-ի պարագայում, բայց գոնե առայժմ գործը չի հասել Հանրային հեռուստաընկերությունը պաշտոնապես կուսակցական մեդիա դարձնելուն, չնայած գաղտնիք չէ, որ հարկատուների գրպանից սնվող եւ հանրային կոչվող այս լրատվամիջոցը միշտ էլ եղել է օրվա իշխանությունների խիստ վերահսկողության, երբեմն նույնիսկ մամլիչի տակ: 

Ա. Շիրինյանը հայտնել է նաեւ, որ ամերիկյան դուստր ընկերության ֆինանսավորման աղբյուրներն են Հանրային հեռուստաընկերությունից տրամադրվող փոխառությունը եւ սեփական գովազդային եկամուտները: Նկատենք, որ Հանրայինի գովազդի վաճառքով զբաղվում է 2019-ին ստեղծված «Մեդիա Հաուս Արմենիա» ՍՊԸ-ն, որում Հանրային հեռուստաընկերությունը 50 տոկոս փայ ունի (սրանից մի քանի ամիս անց՝ 2020-ի ամռանը, հիմնադրվել է «Նորք գովազդային գործակալություն» ՍՊԸ-ն, որն ամբողջությամբ պատկանում է Հանրային հեռուստաընկերությանը): «Մեդիա Հաուս Արմենիան» գրանցված է Հանրային ռադիոյի շենքում՝ Ալեք Մանուկյան 5 հասցեում: Դրա ֆինանսական տնօրենն էլ վարչապետի աշխատակազմի ղեկավար Արայիկ Հարությունյանի եղբայրն է՝ Արման Հարությունյանը (First Channel America-ի եթերում առաջարկվող գովազդի գները կարելի է տեսնել այստեղ):

Մանրամասները՝ «Հետք»-ում։