Միջազգային քրեական դատարանի նախկին դատախազ Լուիս Մորենո Օկամպոն հերթական բաց նամակն է հղել աշխարհասփյուռ հայությանը։

 

«Երեք խնդիրներ փոխկապակցված են.

 

Հայաստանը շարունակում է մնալ վտանգի տակ, բանակցություններ են ընթանում Ադրբեջանի հետ խաղաղության պայմանագրի շուրջ, բայց հստակություն չկա, թե ինչպես կարող եմ Լեռնային Ղարաբաղի ժողովուրդը՝ 2023 թվականի ցեղասպանության տուժածները, ապահով վերադառնալ իրենց նախնիների հողը։ 23 հայ պատանդներ դեռ Բաքվի բանտերում են։

 

Ադրբեջանը հյուրընկալում է COP29՝ ՄԱԿ-ի Կլիմայի փոփոխության կոնֆերանսը, 2024 թվականի նոյեմբերին Բաքվում՝ «COP հանուն խաղաղության» անվան տակ։ Եթե ​​հայերը չազատվեն, և Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտությունը անտեսվի COP29-ին մասնակցող պատվիրակների կողմից, նախագահ Ալիևին կտրվի հզոր հարթակ՝ ողջ Հայաստանը զավթելու իր աշխարհաքաղաքական նկրտումները բարձրացնելու համար:

 

Նման սցենարը ոչ միայն կժխտի Լեռնային Ղարաբաղի ցեղասպանությունը և կդատապարտի պատանդներին երկար տարիներ մնալ բանտում, այլև ամբողջ համայնքը կնստի անցյալի մոռացված մասունքի մեջ և կմեծացնի վտանգը հենց Հայաստանի համար:

 

Հայաստանի օրինական իշխանությունները շատ բարդ բանակցություններ են վարում. Հայությունը, Հայաստանում և Սփյուռքում, և ինձ նման մարդիկ, ովքեր մտահոգված են ցեղասպանություններով և պատերազմներով, պետք է հարգեն այդ ջանքերը՝ բարձրացնելով խնդրի մասին իրազեկվածությունը և համախմբելով ողջ հայությանը` պաշտպանելու ժողովրդին ու հողը:

 

Դա տեղի է ունենում, ամբողջ աշխարհից հայերը արշավներ են անում։ Օգոստոսի 23-ին ՀԲԸՄ նախագահ Պերճ Սեդրակյանը դիմել է ԱՄՆ պետքարտուղարին՝ ապահովելու Ադրբեջանից բոլոր հայ կալանավորների ազատ արձակումը: Նա գիտակցում էր ԱՄՆ-ի ջանքերը, բայց անհանգստացած էր, որ պարոն Բլինկենի խոսքերը «անուշադրության են մատնվել և շարունակելու են անտեսվել»:

 

Անցած ամսվա ընթացքում հազարավոր մարդիկ ավելի քան 30 երկրներից, որոնցից շատերը հայ նախնիներ ունեն, հավաքվել են թվային ֆորումներում և սոցիալական ցանցերում: Նրանց միավորել են նույն հեշթեգները՝ #COP29 , #StopGreenwashGenocide , #FreeArmenianHostages , #FreePoliticalPrisoners հեշթեգերը։

 

Նույն գաղափարն առաջ են քաշել այնպիսի արվեստագետներ, ինչպիսիք են Սերժ Թանկյանը, և կազմակերպություններ, ինչպիսիք են Ամերիկայի Հայ դատի հանձնախումբը, Քրիստոնեական համերաշխության միջազգային կազմակերպությունը և Ամերիկայի հայկական համագումարը, LIBERTAS-ը և այլն:

 

#StopGreenwashGenocide -ը և #FreeArmenianHostages -ը դարձան Twitter-ում COP29-ի հետ կապված երկու գլխավոր հեշթեգերը։

 

Բացի առցանց արշավից, բողոքի ցույցեր են անցկացվել Երևանից մինչև Տորոնտո՝ պահանջելով վերադարձնել Բաքվում բանտարկված հայ պատանդներին։

 

Այժմ ժամանակն է ընդլայնելու շարժումը և կապելու այն ամբողջ աշխարհում որոշում կայացնողների հետ: Ալիևի զոհերը միայն հայերը չեն. Նա ազդում է շրջակա միջավայրի, ադրբեջանցի քաղաքացիների և նույնիսկ եվրոպացի պատգամավորների վրա։ Ադրբեջանը, որը հարստացել է հանածո վառելիքով, առաջատար դիրք է գրավում կլիմայի փոփոխությունը շեղող գլոբալ ջանքերում: Վարչախումբը ողորմություն չունի, նա ճնշում է լրագրողներին, ակադեմիկոսներին, իր սահմաններում ցանկացած այլախոհի։

 

Ընդամենը մի քանի օր առաջ այն արգելեց 26 երկրների 76 եվրոպացի պատգամավորների մուտքն Ադրբեջան՝ դրա կոռուպցիան բացահայտելու համար: Բուենոս Այրեսի ավագ դպրոցներ կատարած իմ վերջին այցելության ժամանակ ես հանդիպեցի դեռահասների, ովքեր հասկացան, որ նման գործունեությունը խաթարում է իրենց ապագան և ցանկանում են սկսել: TikTok-ը քարոզարշավ է իրականացնում՝ հասնելու իր հասակակիցներին ամբողջ աշխարհում:

 

Հաջորդ քայլը կլինի պահանջել COP29-ի պատվիրակներից բարձրաձայնել այս հարցերի շուրջ, այդ թվում՝ Ալիևի՝ հանածո էներգիայի իր եկամուտները կանաչելու, Լեռնային Ղարաբաղի ցեղասպանության, Եվրոպայի և ԱՄՆ-ի քաղաքական համակարգը փչացնելու, Բաքվի քաղբանտարկյալների ու հայ պատանդների մասին։

 

Ուրախ էի Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Գարեգին Բ-ի և Ճշմարտության և արդարության կենտրոնի կողմից սեպտեմբերի 9-ին Հայաստան այցելելու հրավեր ստանալու համար: Սա բացառիկ հնարավորություն կլինի հանդիպելու Հայաստանի քաղաքացիական հասարակության ներկայացուցիչների հետ և մշակելու ընդհանուր ռազմավարություն:

 

Հայեր, եկեք պաշտպանենք Հայաստանը և առաջնորդենք աշխարհը դեպի իսկապես խաղաղ COP29»։