Վարչապետի աշխատակազմի ղեկավարի տեղակալ Տարոն Չախոյանի շուրջ վերջերս առաջացած մտահոգությունները հարցեր են հարուցել նրա վարքագծի՝ Հայաստանի հանրային ծառայության օրենսգրքին համապատասխանության վերաբերյալ: Խնդիրները հիմնականում վերաբերում են սոցիալական մեդիայում նրա ակտիվությանը և իշխող կուսակցության հետ կապեր ունեցող լրատվամիջոցների հետ ենթադրյալ կապերին: Այս մասին գրում է  civilnet.am-ը։

Աշխատակազմի ղեկավարի տեղակալի պաշտոնը կառավարության բարձր պաշտոններից է, որը հանրային ծառայողներից պահանջում է խիստ քաղաքական չեզոքություն: Այս չեզոքությունը կարևոր է հանրային վստահությունը պահպանելու և հանրային ծառայողների անկողմնակալ գործունեության համար՝ առանց որևէ քաղաքական խմբի հետ ասոցացվելու: Չնայած աշխատակազմի ղեկավարի տեղակալը պատասխանատու է կառավարության քաղաքականությանն աջակցելու համար, քաղաքական չեզոքության պահպանումը («Հանրային ծառայության մասին» ՀՀ օրենքի 27-րդ հոդված) կարևոր է՝ կողմնակալության կամ անաչառության ընկալումները կանխելու համար: Երբ պետական պաշտոնյաները ներգրավվում են քաղաքական բնույթի մեկնաբանություններում կամ կուսակցական գիծ են առաջ տանում, դա վտանգում է կառավարության արդարացիության հանդեպ հանրային վստահությունը:

Թեև Հայաստանի հանրային ծառայության օրենքը ուղղակիորեն չի կարգավորում սոցիալական մեդիայի օգտագործումը, քաղաքական չեզոքության ավելի լայն սկզբունքները դեռևս տարածվում են առցանց վարքագծի վրա: Նույնիսկ անձնական հարթակներում հանրային ծառայողների հայտարարությունները կարող են ընկալվել որպես ի պաշտոնե հայտարարություններ՝ լղոզելով մասնավոր և մասնագիտական վարքագծի միջև սահմանները: Տարոն Չախոյանի ֆեյսբուքյան գրառումները, որոնք հաճախ թիրախավորում են ընդդիմադիր գործիչներին՝ միաժամանակ բացահայտ աջակցելով ներկայիս կառավարությանը, ցույց են տալիս այս դինամիկան: Չախոյանի՝ 44,000 հետևորդ ունեցող վավերացված էջում նշվում է, որ նա աշխատում է Հայաստանի կառավարությունում, և նա գրեթե ամեն օր գրառումներ է կատարում՝ թե՛ պաշտոնական աշխատաժամերի ընթացքում, թե՛ դրանից հետո:

Ահա մի քանի օրինակ.

1. «5 հոգով 6 երգ են երգում, 7 հոգով իշխանափոխություն են պահանջում: Հուժկու հանրահավաքը` 18:35֊ի դրությամբ»: (Հրապարակվել է 2024-ի հոկտեմբերի 6-ին, ժամը 18:45-ին)

Այս հեգնական գրառումը ծաղրում է ընդդիմության բողոքի ցույցերը՝ վարկաբեկելով նրանց ջանքերը: Ընդդիմությանը ծաղրելով՝ Չախոյանը կասկածի տակ է դնում իր քաղաքական չեզոքությունը:

2. «Առանց Սյունիքի ՀՀ քարտեզի ցուցադրումը անթույլատելի է` անգամ եթե դա ծաղրի ու երգիծանքի համար է արվում: […] Չնայած տրված բոլոր հնարավորություններին, ոմանք այդպես էլ չկարողացան Սուպեր Մամայից դառնալ քաղաքական գործիչ»: (Հրապարակվել է 2024-ի հոկտեմբերի 11-ին, ժամը 12:49-ին)

Այս գրառման մեջ Չախոյանը թիրախավորում է Երևանի նախկին քաղաքապետ Հայկ Մարությանին և նրա կատակերգական շոուն, մտահոգություններ հայտնելով Հայաստանի տարածքային ամբողջականության վերաբերյալ: «Սուպեր մամա» ֆիլմին հղումը, որում Մարությանը գլխավոր դերում էր, անձնական տարր է ավելացնում այս հարձակմանը: Անձնական և քաղաքական մեկնաբանությունների այս խառնուրդը հետագայում կասկածի տակ է դնում հանրային ծառայության կողմից պահանջվող քաղաքական չեզոքության չափանիշներին նրա հավատարմությունը:

3. «Սուտասան տերտերը չի կարող ազատվել նախկիններից, քանզի հենց նախկիններն են ծնել, սնել ու աճեցրել նրան»: (Հրապարակվել է 2024-ի հոկտեմբերի 4-ին, ժամը 13:23-ին)

Չախոյանը հաճախ թիրախավորում է Բագրատ արքեպիսկոպոս Գալստանյանին, որին նա հետևողականորեն անվանում է «սուտասան տերտեր»: Այս գրառման մեջ նա Գալստանյանին մեղադրում է նախկին նախագահներ Ռոբերտ Քոչարյանի և Սերժ Սարգսյանի «խամաճիկը» լինելու մեջ: Գրառումն արտացոլում է իշխանական ավելի լայն պատումը՝ ընդդիմադիր գործիչներին և նրանց դաշնակիցներին ներկայացնելով որպես հին ռեժիմի մնացորդներ: Նման հրապարակային հարձակումներով Չախոյանը իրեն դիրքավորում է որպես քաղաքական դիսկուրսի ակտիվ մասնակից՝ ավելի շատ լղոզելով հանրային ծառայողի և իշխող կուսակցության պաշտպանի իր դերի միջև սահմանը:

4. «Ընդդիմության պահվածքը հիշեցնում է խորտակվող նավից առնետավազքի. […] Տապալված հակապետական շարժման պատասխանատվությունը կրում եք բոլորդ՝ քաղաքականությամբ զբաղվող հոգևորականներով, դաշնակներով, բանկոմատ թալանող ծռերով, Ղարաբաղը խուրդած թալանչիներով, Սերժով, Ռոբով ու իրենց արբանյակներով…» (Հրապարակվել է 2024-ի սեպտեմբերի 27-ին, ժամը 10:33-ին)

Այս գրառման մեջ Չախոյանն օգտագործում է ապամարդկայնացնող խոսք՝ ընդդիմության անդամներին համեմատելով «առնետների» հետ և հավաքական մեղադրանք ներկայացնելով այն բանի համար, ինչը նա անվանում է «ձախողված հակապետական շարժում»: Նման հռետորաբանությունը ոչ միայն վարկաբեկում է ընդդիմությանը, այլև խորացնում է քաղաքական բևեռացումը՝ մտահոգություններ առաջացնելով օրենքի պահանջած չեզոքության պահպանման վերաբերյալ: Սադրիչ լեզու օգտագործելով՝ Չախոյանն է՛լ ավելի է խաթարում բարձրաստիճան հանրային ծառայողից ակնկալվող անկողմնակալության սկզբունքը:

5. «Սուտասան սրբազանին սառեցնելու արդյունքն էլ սա էր՝ վերջը հիվանդանոց ընկավ։ ՀԳ․ Մայիսի 9-ին խոստացած 1 ժամը դեռ չլրացա՞վ»: (Հրապարակվել է 2024-ի օգոստոսի 21-ին, ժամը 15:15-ին)

Այս գրառումը ծաղրում է Արքեպիսկոպոս Գալստանյանի առողջական վիճակը և հեգնական հարված է հասցնում ընդդիմադիր շարժման՝ մայիսի 9-ին մեկ ժամվա ընթացքում վարչապետ Փաշինյանին պաշտոնից հեռացնելու վերաբերյալ ձախողված խոստմանը: Չախոյանի տոնը այստեղ արհամարհական և նսեմացնող է: Այս հռետորաբանությունը հատկապես խնդրահարույց է՝ հաշվի առնելով հասարակական ընկալումների ձևավորման և բաժանարար քաղաքական դիսկուրսին նպաստելու նրա դերը:

Հանրային հեռուստատեսության Պետրոս Ղազարյանի հետ հոկտեմբերի 14-ի հարցազրույցում Չախոյանը կրկնեց այս պնդումները՝ միաժամանակ հարձակվելով քաղաքական գործիչներ Հայկ Մարությանի և Արթուր Վանեցյանի վրա: Նա պնդեց, որ երկու գործիչներն էլ հայտնի են դարձել վարչապետ Փաշինյանի հետ իրենց կապի շնորհիվ, և հիմա, երբ միացել են ընդդիմությանը, կորցրել են իրենց արդիականությունը: Երբ հարցեր տրվեցին կառավարության նվազող ժողովրդականության և Լեռնային Ղարաբաղի ու Ադրբեջանի վերաբերյալ վերջինիս քաղաքականության մասին, Չախոյանը պաշտպանեց կառավարությանը՝ նշելով, որ այն կենտրոնացած է Հայաստանի հարևանների հետ հարաբերությունների կարգավորման վրա: Նա հերքեց Լեռնային Ղարաբաղի կորստի կամ տարածաշրջանում հայերի էթնիկ զտման հարցում կառավարության որևէ պատասխանատվություն՝ փոխարենը մեղադրելով ընդդիմությանը, այդ թվում՝ Մարությանի նման գործիչներին, այս հարցերը լուսաբանելիս ադրբեջանական պատումներ որդեգրելու մեջ:

Չախոյանի չեզոքության խախտումը տարածվում է սոցիալական մեդիայում նրա ակտիվությունից դուրս: Infocom-ի կողմից կատարված հետաքննությունը կապում է նրան քաղաքականապես կողմնակալ կայքերի հետ, ինչպիսիք են Armenianews.net-ը և Medianews.site-ը: Այս հարթակները հաճախ հրապարակում են պրոիշխանական բովանդակություն՝ միաժամանակ քննադատելով ընդդիմադիր գործիչներին: Դոմեյնների ստուգումները բացահայտել են, որ երկու կայքերն էլ կառավարվում են մեկ անձի կողմից, ինչը վկայում է իշխանամետ քարոզչություն տարածելու համակարգված ջանքերի մասին:

Infocom-ի հետաքննությունը նաև բացահայտել էր, որ FreeNews-ը՝ մեկ այլ իշխանամետ կայք, կառավարվում է Մարիամ Մարգարյանի կողմից, որն Ազգային ժողովի նախագահ Ալեն Սիմոնյանի կինն է: Այս կայքերը հաճախ գործում են համատեղ՝ վերահրապարակելով միմյանց բովանդակությունը, ինչը վկայում է կառավարության հակառակորդներին թիրախավորող համակարգված քարոզչական արշավի մասին:

Մարիամ Մարգարյանը շարունակում է գրանցված մնալ որպես FreeNews-ի սեփականատեր: Չնայած armenianews.net-ի և Medianews.site-ի հետ Չախոյանի կապերը, ըստ երևույթին, խզվել են, իսկ կայքերի կառավարումը, ինչպես հաղորդվում է, փոխանցվել է Մոսկվայում և Ավստրալիայի Քրոուլի Վեյլում գտնվող անձանց։ Հետաքննությունը ընդգծում է իշխանամետ պատումներ տարածող համակարգված ցանցի առկայությունը:

Մանրամասները սկզբնաղբյուր կայքում։

Democracy Watch-ը ՍիվիլՆեթի և Ժողովրդավարության և անվտանգության տարածաշրջանային կենտրոնի համատեղ նախաձեռնությունն է։