Նիկոլ Փաշինյանը հարցազրույց է տվել «Հանրային Ռադիո»-ին, որը ներկայացնում ենք հատվածաբար․

 - Ի՞նչով կպայմանավորեք, այդուհանդերձ, առայժմ Հայաստանի Զինված ուժերի ռեֆորմների հայեցակարգի բացակայությունը, հաշվի առնելով, որ Կառավարության 2021-2026թթ. կատարողական լոկալ որոշման համաձայն, դեռևս 2022թ. հունվարին պետք է պատրաստ լիներ «Պաշտպանության մասին օրենք»-ի նոր նախագիծը։

 – 2022 թ.-ի հունվարին այդ հայեցակարգը պատրաստ էր, բայց 2022 թ.-ի ձմռանը տեղի ունեցան իրադարձություններ, որոնք ակնհայտ դարձրին, որ այդ հայեցակարգով չենք կարող առաջ գնալ, և մենք հիմա պետք է ոչ միայն ունենանք հայեցակարգ, այլ պետք է հասկանալ նաև, թե այդ հայեցակարգի իրագործումը որքանով է իրատեսական, այդ թվում՝ ռազմատեխնիկական ոլորտում համագործակցության վերաբերյալ։ Մենք պետք է հասկանանք ում հետ իրատեսորեն կարող ենք ունենալ ռազմատեխնիկական և պաշտպանական բնույթի հարաբերություններ։ Այդ խնդիրը նախկինում հեշտ էր, որովհետև այդ հարցը չկար և հայեցակարգ ստեղծելու մեջ էլ բարդություն չկար։ Նախկինում մեր պաշտպանական ոլորտի հարաբերությունների 95-97 տոկոսը Ռուսաստանի Դաշնության հետ էր, հիմա այդպես չի կարող լինել և օբյեկտիվ, և սուբյեկտիվ պատճառներով։ Հիմա պետք է հասկանանք այս հայեցակարգի մեջ ի՞նչ հարաբերություններ ենք ունենում Հնդկաստանի հետ։

 - Դիվերսիֆիկացիայի մասին է խոսքը:

  – Դիվերսիֆիկացիան՝ դա վերնագիրն է։ Դիվերսիֆիկացիա մարդիկ ընկալեցին, երեք անգամ դա կլսեն, բայց չորրորդ անգամից կասեն՝ հասկացանք, մի հատ կոնկրետացրեք դիվերսիֆիկացիան ի՞նչ է նշանակում։ Օրինակ, Իրանի Իսլամական Հանրապետության հետ ի՞նչ անվտանգային հարաբերություններ ենք ունենալու, ունենալո՞ւ ենք, թե չենք ունենալու։ Վրաստանի հետ ի՞նչ անվտանգային հարաբերություններ ենք ունենալու, ունենալո՞ւ ենք, թե՞ չենք ունենալու։ Միացյալ Նահանգների հետ ի՞նչ անվտանգային հարաբերություններ ենք ունենալու, ունենալո՞ւ ենք, թե՞ չենք ունենալու։ Ռուսաստանի հետ մեր անվտանգային հարաբերությունները փոխվելո՞ւ են, թե՞ չեն փոխվելու, ո՞նց են փոխվելու։ Հիմա մենք մնո՞ւմ ենք ՀԱՊԿ-ի անդամ, թե չենք մնում ՀԱՊԿ-ի անդամ։ Մենք Ֆրանսիայի հետ ի՞նչ հարաբերություններ ենք կառուցում։

Այստեղ խնդիրը հետևյալն է, որ այդ հայեցակարգն ինքը որպես դեկլարացիա արդեն հռչակված է, և մենք պետք է ձևակերպենք այնպիսի հայեցակարգ, որի իրագործման շուրջ առնվազն ունենք պայմանավորվածություններ, և ես կարծում եմ, որ մենք այո, այս տարվա ընթացքում պետք է այդ հայեցակարգն ավարտենք։ Այստեղ կոնցեպտուալ մոտեցում կա, ինքը տեսական փաստաթուղթ է, որը պետք է ընդունենք և դրա իրագործման ձևերը հասկանանք, թե ինքն, այնուամենայնիվ, 50-50 համ տեսական, համ գործնական է, որի տեսությունը կա և որի պրակտիկայի պայմանավորվածությունները որոշակի փաստաթղթերով, պայմանագրերով արդեն ամրացված են։ Տեսեք, մենք ասել ենք՝ գնում ենք պրոֆեսիոնալ բանակի։ «Պաշտպան հայրենյացը» մեր էներգիան ապահովող ծրագիրն է, որը մի հոյակապ բարեփոխում է, բայց այս ամեն ինչով այդ հայեցակարգը պետք է ունենա քաղաքական կոնտեքստ։

Այսօր մենք այդ հայեցակարգի քաղաքական կոնտեքստի մասին խոսեցինք, այդ բանակն ի՞նչ խնդիր ունի լուծելու, այդ բանակը խնդիր ունի լուծելու պատմական արդարությունն ապահովելու կամ վերականգնելո՞ւ, թե այդ բանակը խնդիր ունի Հայաստանի միջազգայնորեն ճանաչված ինքնիշխան տարածքի անվտանգությունն ապահովելու խնդիր և ոչինչ ավելի։ Եվ Ձեր արձագանքն էլ է շատ կարևոր, որովհետև կա նաև ուրիշ ճանապարհ, որ մենք ձևակերպենք՝ ինչ նկատի ունենք պատմական արդարություն ասելով։ Կարող է պատմական արդարություն ասելով նկատի ունենք հենց Հայաստանի ինքնիշխան տարածքը, պետությունը, ինքնիշխանությունը, անվտանգությունը և անկախությունը։ Այստեղ մեկ ուրիշ խնդիր էլ կա, զգույշ պետք է լինենք այն առումով, որ մենք կրկին ալեգորիաների լեզվով խոսելով պետք է ընտրենք՝ կարմիր շորը փոխո՞ւմ ենք, թե գնում ենք ցուլին բացատրենք, թե մենք ինչու ենք կարմիր շոր հագել։ Սա էլ է ընտրության հարց, և իմ ասելիքն այն է, որ մենք պետք է այս լրջության և այս մակարդակի, այս խորությամբ հարցերը դիտարկենք և քննարկենք։

  - Շատ հարցեր ունեի Ձեզ հղելու, պարոն վարչապետ, բայց, ցավոք, մեր ժամանակն արդեն սպառվում է, այնուհանդերձ, ես Ձեզ վերջին հարցը կհղեմ, որպես մեր հարցազրույցի վերջաբան։ Որքա՞ն ժամանակ է պետք անվտանգության այնպիսի միջավայր ունենալու համար, որպեսզի տարածաշրջանային տերությունները Հայաստանի դեմ, այսպես ասենք՝ ոտնձգություններից առաջ մտածեն դրանից իրենց համար բխող սպառնալիքների և կորուստների մասին։

 - Ես կառաջարկեի, որ մենք այլ կերպ մտածենք, ոչ թե ինչքան ժամանակ է պետք։ Այդ ժամանակը հիմա է, որովհետև մեզ պետք է այդ հարցը լուծենք հիմա։

 - Ժամանակ չունենք։

 - Ժամանակ ունենք, բայց այդ ժամանակն այսօր է, որովհետև այդ ընկալումն էլ մեզանում կա՝ դե հունվարից հետո, տոներից անցնենք, գարունը, ձմեռը...։ Ամեն պահ, ամեն վայրկյան, ամեն օր այդ ժամանակն է։ Մենք ամեն օր այդ ուղղությամբ պետք է աշխատենք, ամեն օր դրա մասին պետք է մտածենք, ամեն օր այդ ռիսկը պետք է կառավարենք և սրա համար պետք է մթնոլորտ լինի, միջավայր լինի։ Մեզ մոտ չպետք է լինի այն միջավայրը․ բա որ ես այս տատիկի գործած շորը հանեմ, պապան ի՞նչ կմտածի, բա եղբայրներս ինչ կմտածեն։ Պետք է գնալ պապայի հետ էլ, եղբայրների հետ էլ, երեխաների հետ էլ խոսել, ասել ժողովուրդ՝ այսպես է իրավիճակը։ Մեզ պետք է գնալ և կարողանալ վերադառնա՞լ, դա էլ է ընտրության հարց, այդպիսի ընտրություն էլ է լինում, որ ասում են՝ պապան էլ, երեխաներն էլ, եղբայրներն ու քույրերն էլ ասում են ոչինչ, այդ կարմիր շորը հագած գնա, անցի, կանցնես՝ կանցնես, չես անցնի՝ մի հատ լավ խաչքար կդնենք, հիմա ի՞նչ է եղել։

 - Շնորհակալ եմ, պարոն վարչապետ, շատ հետաքրքիր զրույցի համար։

 

Պատկերացրեք` կարմիր շոր հագած, իրար հետ գնում ենք, իմ շորն էլ տատիկս է գործել, Աստված հոգին լուսավորի, ճանապարհին էլ ցուլեր են կանգնած, մենք էդ շորով չենք անցնի ճանապարհը. Փաշինյան (տեսանյութ)